Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisi

Etiketler : makalem ösym ÖSYM Sınavları üniversite tercihi

Üniversite tercihi, gelecekteki yaşam tarzınızı ve maddi sorumluluklarınızı da şekillendireceği için çok boyutlu düşünülmesi gereken bir süreçtir. Akademik başarı kadar, ekonomik imkânlar ve sosyal çevre de üniversite tercihinde önemli rol oynar. Bir üniversiteyi seçmek aynı zamanda yaşam koşullarına, barınmaya ve geleceğe dair hedeflerinize de karar vermektir. Üniversite tercihlerinde başarı sıranıza göre dengeli ve isabetli bir tercih listesi oluşturmak çok önemlidir.  

İyi bir tercih listesi oluşturmak için uzmanlardan yardım alabilirsiniz. Öğretmenlik tecrübelerime göre 2017 yılı tercih döneminde geliştirdiğim, sonradan bazı eklemelerle düzenleyip son şeklini verdiğim; "Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisi" (ATLAS) bütün ihtimalleri hesaba katan iyi bir tercih listesi oluşturmanızda sizlere fikir verebilir. Burada belirtilen adımlara göre tercihlerinizi daha dengeli ve isabetli yapabilirsiniz. 

Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisi" (ATLAS) [Kadir PANCAR]

A–Araştırma/Analiz: Başarı sırası, bölüm kontenjanı, puan dağılımı, özel açıklamalar gibi veriler detaylı şekilde araştırılıp analiz edilir. Üniversitelerin geçmiş yıllardaki taban başarı sıraları incelenir.

T–Tanımlama/Tespit: Adayın hedefleri, ilgi alanları ve öncelikleri net biçimde tanımlanır; tercih edilecek alanlar ve bölümler tespit edilir. Bölümlerin ilgi alanı ve yeteneklere uygun olmasına dikkat edilir. Üniversite bölümlerinin özel amaçları ve açıklamaların kişiye uygun olup olmadığı tespit edilir.

L–Listeleme: Tercihler başarı sırasına göre aşağıda "KAPI" şeklinde (kıymetli, amaçlar, pekiştiren, ısrarcılık) kodladığımız tercih stratejisine göre "hayal", "umut", "garanti" ve "son" tercih kategorilerine ayrılarak sistematik şekilde listelenir. Birden fazla liste düzenlenir.Bu listelerin arasından 

A–Ayarlama: Tercih listesi adayın durumuna ve başarı sırasına göre stratejik olarak ayıklanıp, dengeli bir şekilde ayarlanır. Önceki basamakta düzenlenen birden fazla liste içerisinden en uygun özelliklere sahip tercih listesi seçilerek ayıklanır.

S–Sonuçlandırma/Seçme: Tercih listesi son haliyle gözden geçirilir, adayın önceliklerine uygun şekilde nihai hale getirilerek sonuçlanır. Tercih listesi ÖSYM aday işlemlerine, üniversite bölümlerinin koduna dikkat edilerek işlenir. Kod dikkatlice girildikten sonra çıkan üniversite ve bölümün ismi kontrol edilir. İlgili satırın sonunda bölümlerle ilgili çıkan açıklama ve özel notlar dikkatlice okunur. Listenin tamamı sisteme işlendikten sonra önizleme yapılarak onay verilip kaydedilir. Tercih listesinin elinizde bir veri olması açısından yazdırılıp çıktısının alınması, ilerde olası karşılaşabileceğiniz sorunlarda yol gösterici olur.

Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisine göre tercih listenizi hazırlarken başarı sıranızı, belirli yüzdelik oranlarla çarparak daha gerçekçi, dengeli ve bütün ihtimalleri hesaba katan bir sıralama yapabilirsiniz. Üniversite iş hayatınıza açılan bir "KAPI" niteliğindedir. Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisinin 4 kategorisi olan Hayal, Umut, Garanti ve Son tercihleri "KAPI" kelimesiyle kodlayarak akılda kalıcı bir cümle haline getirelim. "Kıymetli Amaçları Pekiştiren Isrardır." Cümledeki her kelimenin karşılığı, bizim tercih kategorilerine isim olarak verilmiştir. Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisi ile KAPI gibi tercih listemiz hazırdır. Bu stratejiye bağlı olarak aşağıda 24 tercihlik bir listeyi nasıl oluşturabileceğinize dair adım adım bir rehber örnek olarak verilmiştir:

***1) Kıymetli (Hayal) Tercihler: Başarı sıranızı 0,70 ve 0,90 ile çarpıp, muhtemelen gelmeyecek "hayal tercihlerle" listeye başlayabilirsiniz. (En fazla 3 tercih)
***2) Amaç (Umut) Tercihler: Başarı sıranızı 0,90 ve 1,50 ile çarpıp, yerleşmeyi "umut ettiğiniz tercihlerle" listeye devam edebilirsiniz. En sağlam kısım burası, çok dikkat edilmelidir. (13 tercih)
***3) Pekiştiren (Garanti) Tercihler: Başarı sıranızı 1,50 ve 2,0 ile çarpıp, yerleşmesi "garantili tercihlerle" listeye devam edebilirsiniz. Burayı dikkatle doldurun, istemediğiniz bölümleri asla bu bölüme yazmayın. (5 tercih)
***4) Israr (Son) Tercihler: Tekrar sınava hazırlanmak istemiyorum diyorsanız (mezuna kalmamak için) başarı sıranızı 2,0-3,0 ile çarpıp son iki ya da 3 tercihinizi bu aralıktan yaparak tercih listenizi bitirebilirsiniz. Buraya yazdığınız bölümler, bir aksilik olmazsa öncekiler gelmese bile kesin gelecek bölümler olduğu için daha dikkatli tercih yapılmalıdır. (3 tercih)

Anlamlı ve önemli hedeflerin gerçekleşmesini sağlayan şey, vazgeçmeden ısrarla onların peşinden gitmektir. Yani: Eğer bir amaç "kıymetli" ise, o amaca ulaşmak için ısrarcı olmak, kararlılıkla yola devam etmek gerekir. Bu ısrar; sadece amaca ulaşmayı değil, o amacı pekiştirmeyi (daha sağlam hale getirmeyi) de sağlar. Dolayısıyla "Kıymetli Amaçları Pekiştiren Isrardır." Bu güzel söz, yaptığımız iyi tercihlerin öncelikle üniversite kapılarını daha sonra hayatta karşımıza çıkacak diğer KAPI-ları bize hatırlatacaktır. Çünkü her kapının ardında yeni bir fırsat, her fırsatın ardında ise sabırla, azimle ve inançla yürünmüş bir yol vardır. Hedefe giden yolda karşımıza çıkan zorluklar, bizi yıldırmak yerine daha da güçlendirecektir. Kıymetli olan hiçbir amaç, kolay elde edilemez. Hedeflerimize ulaşırken karşılaştığımız engellerden geri dönmek yerine, ısrarla devam etmek; bizi hem o hedefe hem de daha güçlü bir kişiliğe ulaştıracaktır. Unutma: Gerçek başarı, kıymetli amaçlara kararlılıkla sahip çıkabilen ısrarların eseridir. Zaman zaman hedeflere giden yolun zorlaştığı, motivasyonun azaldığı anlar olacaktır. Ancak işte tam o anda, “Kıymetli Amaçları Pekiştiren Isrardır” sözü kulağımıza gelmelidir. Çünkü gerçekten değerli olan hiçbir şey kolayca elde edilmez; emek ister, sabır ister, ısrar ister. 

Üniversite tercih döneminde verilen kararlar, belki de bir ömür boyu sürecek yolculukların başlangıcı olabilir. İlk adımda her şey istediğimiz gibi muhtemelen net olmayacak ama inançla ve ısrarla yürüyenler için zamanla her şey daha fazla anlam kazanarak belirlenen hedeflere ulaşmayı kolaylaştıracaktır. Birgün geriye dönüp baktığımızda, vazgeçmeden yürüdüğümüz zorlu yolların, bizi sadece hedefimize ulaştırmakla kalmadığını göreceğiz. Bizi biz yapan azim ve mücadele ruhunu  benliğimizde tam manasıyla hissederken gayretlerimiz sonucunda Allah'ın bizlere sunduğu ikramlar karşısında şükran içinde olacağız. Dolayısıyla, bugün atılan her adım, yapılan her tercih, gösterilen her çaba, geleceğe yapılan bir yatırım olacaktır. Unutmayalım! Geleceğin iyi, sağlam ve istediğimiz gibi olması ancak bizim kıymetli amaçlara olan ısrarlarına bağlı olacaktır. Bu vesileyle Allah, siz değerli gençlerin yolunu açık etsin. 

Örneğin başarı sıranız; 30.000 ise buna uygun bir liste şöyle olabilir:  

Kıymetli (Hayal) Tercihler (3 Adet): 30.000*0,70=21.000 başarı sırasından başlayarak 30.000*0,90=27.000 sırasına kadar 3 tercih yazabilirsiniz.[Başarı Sırası Aralığı: 21.000-27.000] 

Amaç (Umut) Tercihler (13 Adet): Bu aralık, yerleşmeyi umduğunuz, kazanma şansınızın yüksek olduğu bölümlerden oluşur. Büyük ihtimal buradan bir yer gelir. 30.000*1,50=45.000 sıraya kadar 13 tercih yazarsınız.[Başarı Sırası Aralığı: 28.000-45.000] 

Pekiştiren (Garanti) Tercihler (5 Adet): 30000*2,0=60.000 sıralamaya kadar olan 5 tercih ise daha garanti tercihlerden oluşur. Burayı dikkatle doldurun istemediğiniz bölümleri buraya yazmayın.[Başarı Sırası Aralığı: 45.000-60.000] 

Israr (Son) Tercihler (3 Adet): En sonunda 30.000*3,0=90.000 sıralamaya kadar hiçbir yer olmazsa kesin buralara giderim dediğiniz tercihlerden 3 tane yazıp listenizi oluşturabilirsiniz. Bu aralıktan yazdığınız bölümlere istemeseniz bile bir aksilik olmazsa yerleşirsiniz.[Başarı Sırası Aralığı: 60.000-90.000]

Örneğin başarı sıranız; 100.000 ise buna uygun bir liste şöyle olabilir.  

Kıymetli (Hayal) Tercihler (3 Adet): 100.000*0,70=70.000 başarı sırasından başlayarak 100.000*0,90=90.000 sırasına kadar 3 tercih yazabilirsiniz.[Başarı Sırası Aralığı: 70.000 – 90.000]

Amaç (Umut) Tercihler (13 Adet): Bu aralık, yerleşmeyi umduğunuz, kazanma şansınızın yüksek olduğu bölümlerden oluşur. Büyük ihtimalle buradan bir yer gelir. 100.000*1,50=150.000 sıraya kadar 13 tercih yazarsınız.[Başarı Sırası Aralığı: 90.000 – 150.000] 

Pekiştiren (Garanti) Tercihler (5 Adet): 100.000*2,00=200.000 sıralamaya kadar olan 5 tercih ise daha garanti tercihlerden oluşur. Burayı dikkatle doldurun; istemediğiniz bölümleri buraya yazmayın.[Başarı Sırası Aralığı: 150.000 – 200.000] 

Israr (Son) Tercihler (3 Adet): En sonunda 100.000*3,00=300.000 sıralamaya kadar, “hiçbir yer olmazsa kesin buralara giderim” dediğiniz tercihlerden 3 tane yazıp listenizi oluşturabilirsiniz. Bu aralıktan yazdığınız bölümlere istemeseniz bile bir aksilik olmazsa yerleşirsiniz.[Başarı Sırası Aralığı: 200.000 – 300.000]

"Akıllı Tercih Listesi Ayarlama Stratejisi" (ATLAS) adımlarına dikkat edilerek hazırladığınız bir listede hangisi nasibiniz ise o tercihin sonuç olarak gelmesi beklenir. Bu stratejide 2. ve 3. Adımlardaki "Amaç (Umut) ve (Pekiştiren) Garanti" kategorilerindeki (toplam 13+5=18 tercihi) tercihleri sağlam tutmakta fayda var. Genellikle bu adımlardaki (18 adet) tercihlerinizden birine yerleşmiş olursunuz. Başarı sıranız geriledikçe çarpan oranlarını azaltarak değişiklik yapabilirsiniz. Tercih listesindeki temel mantık;  umut ve garanti kategorilerindeki 0,90 ve 1,50-2,00 çarpan bölgesini sağlam tutmaktır. Şimdiden her şey gönlünüze göre hayırlısıyla olsun diyelim.  

Şunu unutmayın ki; Allah, neyi takdir etmişse, insan zamanı geldiğinde ne bir eksik ne bir fazla onu mutlaka yaşar. (“Nasibin sana isabet eder velev ki dağın altında bile olsa, Nasibin değilse iki dudağın arasında bile olsa  isabet etmez.”)  

Hakkınızda hayırlısı neyse o olsun. Allah, tercihlerinizi öncelikle sizlere, ailenize ve vatana-millete mübarek kılsın. (Kadir PANCAR 15/07/2025)

Üniversite tercihlerinde daha kapsamlı tercih tavsiyeleri için sitemizde bulunan "Üniversite tercihi yapacaklara tavsiyeler" başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.