Es-Subhu Beda

Etiketler : ilahi İslam naat şair şiir

Abdullah b. Revâha, Hazrec kabilesinin Benî Hâris kolundandır. Hem Câhiliye hem İslâm dönemini görmüş, şiirini Hz. Peygamber’i ve İslâm’ı savunmak için kullanmıştır. Hz. Peygamber onun hakkında “Şiirleri müşrikler üzerinde oklardan daha etkilidir” diyerek şairliğini, “Kardeşiniz bâtıl söz söylemez” diyerek de dürüstlüğünü övmüştür. Okuma yazma bilen, cesur, zâhid ve takvâ sahibi bir sahâbî olan Abdullah b. Revâha, Hz. Peygamber’in kâtipleri arasında yer almış, Bedir, Uhud, Hendek, Hayber savaşlarına ve Hudeybiye ile Umretü’l-kazâ seferlerine katılmıştır. Mûte Savaşı’nda Zeyd b. Hârise ve Ca‘fer b. Ebû Tâlib’ten sonra sancağı alarak savaşmış ve şehit olmuştur (629). Şiirleri sade bir dille yazılmış olup, müşrikleri inkâr ve küfürlerinden dolayı eleştirir. Müstakil bir divanı olmamakla birlikte, şiirleri çeşitli siyer ve tabakat kitaplarında yer alır. Velîd Kassâb bunları Dîvânü ʿAbdillâh b. Revâḥa adıyla derlemiştir. 

Peygamber Efendimiz'in Hendek Gazvesi sırasında Abdullah b. Revâha’nın söylediği şu şiiri ashabıyla birlikte tekrarladığı rivayet edilir:

“Allah bize hidayet etmeseydi hidayete eremezdik,
Ne zekât verir ne namaz kılardık.
Kâfirler bize saldırdılar,
Biz fitneden sakındık.
Bizden yardım istendiğinde yardıma geldik,
Sana canımız feda olsun ey Resûlullah, kusurlarımızı bağışla.
Ey Rabbimiz, düşmanla karşılaştığımızda ayaklarımızı sabit kıl,
Üzerimize sabır ve sebat ihsan et,
Biz senin lütfundan müstağni değiliz.”

Abdullah b. Revâha, câhiliye dönemine ait birkaç şiiri dışında, İslâm dönemindeki şiirlerini sade bir dille recez tarzında söylemiştir. Recez; kısa, ritmik ve genellikle öğüt veya savaşla ilgili konuları içeren hafif ve kolay söylenebilir bir ahenge sahip bir şiir türüdür. Bu şiirlerde Abdullah b. Revâha, Kureyş müşriklerini İslam'ı inkâr ve küfürlerinden dolayı eleştirmiştir. Hem şair hem cesur bir savaşçı ve etkileyici bir hatip olarak sahâbîler arasında öne çıkan “Peygamber’in şairi” Abdullah b. Revâha (r.a.), Asr-ı Saadet’in seçkin isimlerinden biri olmuştur. Abdullah b. Revâha’nın en tanınmış şiirlerinden biri de “Es-Subhu Bedâ” adlı şiiridir.

Es-Subhu Beda
Es-subhu bedâ min tal'atihî
Ve'l-leylü decâ miv-vefratihî
Feegar-Rusulâ fazlev-ve ulâ
Ehdes-subülâ li-delâletihî

Kenzül-kerami mevlen-niami
Hâdil-ümemi li-şeriatihî
Ezken-nesebi a'lel-hasebi
Küllü'l-arabi fi-hizmetihî

Sâatiş-şeceru natakal haceru
Şakka'l kameru bi-işâretihâ
Cibril-ü etâ leylete-esrâ
Ve'r-Rabbü deâhü li-hazratihî

Nâleş-şerefâ vallâhü afâ
Ammâ selafâ min ümmetihî
Fe Muhammedünâ hüve Seyyidünâ
Fe'l-izzü lenâ bi-icabetihî
Abdullah İbn-i Revâha (r.a)

Türkçe Mânâsı:

Sabah nurunu O’nun çehresinden aldı

Gece ise karanlığını O’nun siyah saçlarından aldı

O fazilet ve ulviyeti ile bütün Resullerden üstün oldu

Hidayete erenler yolunu O’nun delaleti ile buldu

Cömertlik hazinesi o hazineden ihsan edendi

Toplumları dinine ve hidayetine erdirdi

Soyu çok temiz, şerefi pek yücedir

Bütün Araplar O’nun hizmetindedir.

Ağaçlar huzurunda koştu, taşlar dile gelip konuştu

O’nun işareti ile ay ikiye yarıldı

İsra gecesi Cebrail (a.s.) O’na geldi.

Ve Rabbi O’nu huzuruna davet etti

O büyük rütbelere nail oldu.

Allah (c.c.) da O’nun ümmetini affeti

Bizim Muhammedimiz (s.a.v) ki O bizim efendimizdir.

O’nu kabul ettiğimiz için şeref bize aittir.

 

Sözlerini dinlemek için aşağıdaki youtube bağlantılarını kullanabilirsiniz: 

https://www.youtube.com/watch?v=Bh5ptTwCS1Y

https://www.youtube.com/watch?v=zS5RQ7QiXM0