Tam Değer Fonksiyonu

Etiketler : fonksiyon fonksiyon çeşitleri grafik çizimi matematik tamdeğer

x, bir gerçek (reel) sayı olmak üzere, x'ten büyük olmayan en büyük tamsayıya x'in tam değeri denir. Bunu ifade eden fonksiyona tam değer fonksiyonu denir. x reel sayısı, ardışık iki tamsayı arasında değişirken, bu tamsayılardan daha büyük olmayan tamsayı, x'in tam değerine eşit olur. Bütün tamsayıların tam değeri kendisine eşittir. Tam değer fonksiyonu, [[x]] işareti ile gösterilir. Tam değer fonksiyonu bazı matematik kitaplarında "kısım fonksiyonu" ismiyle de kullanılmıştır.

Tamdeğeri alınan fonksiyonun, ardışık iki tamsayı arasına getirebilen x reel sayılarının bulunduğu aralığın uzunluğuna, aralık uzunluğu denir. f(x) = [[mx + n]] ise, bu fonksiyonun aralık uzunluğu 1/|m| olur. Örneğin f(x)= [[-2x + 5]] fonksiyonun aralık uzunluğu; 1/|-2| buradan da 1/2 olur. 

TAMDEĞER FONKSİYONUN GRAFİK ÇİZİMİ

Gerçek sayıların bir alt kümesinde tanımlanan, bir f tam değer fonksiyonun [[f(x)]] grafiği için;  aşağıdaki aşamalar adım adım yapılır.

1) Öncelikle Aralık uzunluğu belirlenir. 

2) Tanım aralığı, aralık uzunluğuna göre ve uç noktalar aralık uzunluğunun tam katı olacak biçimde, yani f(x) i ardışık iki tamsayı arasına getirecek biçimde bölünür. Kısaca fonksiyon İki tam sayı arasında fonksiyon yazılır. 

3) Belirlenen her aralıkta tam değer fonksiyonun grafiği çizilir. 

4) [[f(x)]] tam değer fonksiyonunun grafiği; bazı özel durumlar hariç tam değer içini tamsayı yapan noktalarda sıçrama yapar.

Tamdeğer fonksiyonu, bazen işaret (signum) fonksiyonu ile birlikte aynı soru içinde kullanılabilir. Bu durumda her iki fonksiyonun özellikleri, ayrı ayrı kullanılarak işlem yapılır. Grafik çiziminde, tam değer ve signum fonksiyonun özellikleri birlikte ele alınır. Verilen fonksiyon, öncelikle parçalı fonksiyon biçiminde yazılır. Daha sonra bu fonksiyonun grafiği, parçalara uygun olacak şekilde çizilir. [signum fonksiyonun özellikleri için ilgili yazıya bakabilirsiniz. (Bknz: Signum fonksiyonu)]